Karty graficzne są niezwykle istotne dla każdego użytkownika komputera. To właśnie one odpowiadają za wyświetlany obraz czy animacje. Dodatkowym zadaniem jest poprawa wydajności komputera oraz mocy obliczeniowej procesora. Problem pojawia się w momencie, kiedy trzeba wybrać kartę graficzną.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze karty graficznej?
Wybór właściwej karty graficznej nie należy do prostych zadań. Rynek jest dość obszerny, mimo, że został zdominowany głównie przez dwóch producentów chipsetów: Nvidię i Radeona. Nie mniej, nieustannie pojawiają się nowe modele i coraz bardziej skomplikowane oznaczenia i parametry. Czasem łatwo jest się w nich pogubić. Na szczęście odpowiednio zebrana wiedza w jednym miejscu pomoże w dokonaniu właściwego wyboru.
Przede wszystkim należy zacząć od przeznaczenia karty i czynności wykonywanych przez użytkownika komputera. Innej karty potrzebuje osoba korzystająca doraźnie z urządzenia, a innej zawodowy grafik czy gracz.
W następnej kolejności trzeba zwrócić uwagę na kompatybilność danej karty z procesorem i płytą główną. Jeśli nie będą do siebie pasować, to chociaż istnieje szansa, że wszystko będzie działać, to z pewnością nie zostanie wykorzystany pełny potencjał karty graficznej. Niezwykle istotne są również takie parametry jak:
- pamięć VRAM,
- oznaczania,
- taktowanie,
- moc zasilacza,
- rodzaj chłodzenia,
- a nawet producent.
Jak się w tym połapać?
Karty graficzne dedykowane i zintegrowane
Są dwa podstawowe rodzaje kart graficznych: zintegrowane i dedykowane. Różnią się swoimi możliwościami, a jedyną ich cechą wspólną jest fakt, że mają swoje zastosowanie zarówno w komputerach stacjonarnych, jak i w laptopach.
Karty graficzne zintegrowane
Są, jak sama nazwa wskazuje, integralną częścią płyty głównej. Zostają tam zamontowane już na etapie produkcji. Zaletą tego rozwiązania jest fakt, że nie jest wymagany zakup oddzielnej (dedykowanej) karty graficznej. Zintegrowane karty graficzne wykorzystują pamięć RAM procesora, dzięki czemu są wystarczające do oglądania filmów, przeglądania Internetu czy do pracy biurowej. Niestety, ich wydajność jest zbyt niska do wykorzystania w bardziej zaawansowanych projektach.
Karty graficzne dedykowane
Stworzone zostały z myślą o wymagających użytkownikach, takich jak graficy komputerowi czy gracze. Oddzielne karty montuje się do płyty głównej za pomocą złącza PCI-E. Mają zdecydowanie większą moc obliczeniową niż karty zintegrowane, przez co są chętniej wybierane i doskonale sprawdzą się przy poważniejszych zadaniach.
Producenci i oznaczenia modeli kart graficznych
Aktualnie na rynku dominują dwaj producenci kart graficznych: Nvidia oraz AMD. Tutaj oznaczeń oraz danych do przeanalizowania jest zdecydowanie najwięcej. Przy wyborze właściwej karty graficznej pomogą informacje znajdujące się w specyfikacji danej karty.
Karty graficzne Nvidia
W przypadku kart Nvidii warto rozpocząć od poznania rodzaju karty. Łącznie dostępne są 4 oznaczenia:
- GeForce - są to najprostsze karty przeznaczone do podstawowego korzystania z komputera;
- GeForce GT - niewiele lepsze karty, które zapewniają płynne działanie komputera, a także filmów i prostych programów graficznych 2D;
- GeForce GTX - modele wysokiej jakości przeznaczone dla graczy, którzy interesują się nowszymi tytułami gier;
- GeForce RTX - najbardziej zaawansowane karty ze studia Nvidia, które przeznaczone są dla profesjonalnych grafików i graczy. Umożliwiają tworzenie i renderowanie w czasie rzeczywistym fotorealistycznych obrazów i animacji.
Dodatkowo karty graficzne Nvidii posiadają bardziej szczegółowe oznaczenia:
- pierwsza cyfra po nazwie wskazuje na generację (np. Nvidia GeForce GT 360 oznacza 3 generację kart GT);
- druga lub trzecia cyfra po nazwie oznacza wydajność wybranej karty graficznej. Przykładowo model GeForce GTX 1070 jest wydajniejszy od modelu GeForce 1060 (przy czym obie karty są pierwszej generacji). Zakres od 1 do 5 oznacza niskobudżetowe modele (np. GeForce GT 630), cyfry 6 i 7 wskazują na nieco lepsze modele (np. GeForce GTX 760), a cyfry 8 i 9 oznaczają najbardziej wydajne modele kart graficznych (np. GeForce GTX 790);
- tajemniczy dodatek "Ti" znajdujący się za numerem przy niektórych modelach kart oznacza wydajniejszą i przyspieszoną wersje danej karty. Przykładowo GeForce GTX 1050 Ti jest szybszy w porównaniu do modelu GeForce GTX 1050.
Karty graficzne AMD
Sytuacja jest odrobinę mniej skomplikowana w przypadku kart AMD, które dzielą się na:
- Radeon - przeznaczony do codziennego użytku (filmy, przeglądarki, praca biurowa, prosta grafika 2D);
- Radeon RX - karty stworzone dla profesjonalnych grafików i graczy.
Tutaj również istotne są oznaczenia, chociaż także łatwiej jest się w nich odnaleźć:
- pierwsza cyfra po nazwie modelu wskazuje na jego generację, np. Radeon RX 570 jest nowszy od Radeona RX 480;
- druga cyfra wskazuje na wydajność karty, np. Radeon RX 580 jest wydajniejszy od modelu radeon RX 560.
Na opakowaniach kart graficznych zazwyczaj dominują nazwy takich producentów jak Gigabyte czy MSI. To te firmy zajmują się produkcją większej ilości elementów karty graficznej, jak chociażby chłodzenie. AMD i Nvidia odpowiedzialne są jedynie za tworzenie chipsetów, czyli układów graficznych karty. Dlatego szukając produktów tych dwóch firm należy odrobinę staranniej wczytać się w informacje znajdujące się na opakowaniu.
Pamięć VRAM - rodzaj i pojemność
Na wydajność karty graficznej w dużym stopniu wpływa pamięć VRAM. Ten specjalistyczny typ pamięci przechowuje dane na temat obrabianego obrazu, do którego komputer zawsze ma szybki dostęp. Jest to szczególnie istotne dla profesjonalnych grafików, a także dla graczy, gdzie obraz nieustannie się zmienia i wymaga płynnego wczytywania się w czasie rzeczywistym.
Przy wyborze karty graficznej ważne jest również określenie jakości, która będzie używana oraz obsługiwana przez monitor. To od niej zależy ilość niezbędnej pamięci VRAM:
- HD lub HD Ready - wystarczy 3 lub 4 GB VRAM;
- Full HD (1920 x 1080 px) - wymaga minimum 6 GB, a dla optymalnego działania 8 GB;
- Quad HD (2560 x 1440 px) - tutaj wystarczy karta o pojemnośći 4 GB VRAM;
- 4K / UltraHD (3840 x 2160) - niezbędna karta z 8 GB VRAM;
- do codziennego zastosowania polegającego na obsłudze przeglądarki czy programów biurowych wystarczy 2 GB VRAM.
Chłodzenie karty graficznej
Karty graficzne potrafią się nagrzewać do niebezpiecznych temperatur, szczególnie jeśli są ambitnie wykorzystywane przy grafice 3D lub najnowszych tytułach gier. Mogą osiągnąć nawet 100 °C. Z tego powodu niezbędne jest wydajny system chłodzenia.
Modele kart graficznych z najniższej półki nie potrzebują dodatkowego chłodzenia. Jest to spowodowane tym, że mają własny wiatrak, który w zupełności im wystarczy - ze względu na niskie parametry nie będą w stanie obsługiwać skomplikowanych programów ani gier, przez co nie wzrośnie ich temperatura.
Aktualnie rozróżnić można 3 rodzaje chłodzenia, które użytkownicy mogą dopasować do zastosowania karty graficznej, jej obciążenia oraz własnych preferencji. Mowa o systemach chłodzenia:
- pasywnych, które nie generują żadnych dźwięków, ale są mniej wydajne;
- aktywnych, które doskonale chłodzą kartę graficzną, ale jednocześnie są dosyć głośne;
- wodnych, będących optymalnym rozwiązaniem łączącym w sobie zarówno cichą pracę, jak i niezwykle wysoką wydajność.
Zasilacz karty graficznej
Ostatnią kwestią jest wybór zasilacza, który będzie w stanie zapewnić odpowiednią ilość energii dla karty graficznej. Wydajniejsze układy graficzne wymagają większej mocy zasilacza. Wszystkie dane na ten temat zawsze opisane są w specyfikacji wybranej karty graficznej.
Komentarze