Praca przy komputerze - negatywne skutki i ich niwelowanie. W XXI wieku technologia informacyjna dynamicznie się rozwija, w związku z czym wiele osób korzysta z komputera przez kilka, a nawet kilkanaście godzin dziennie. Mało jednak osób zdaje sobie sprawę ze skutków ubocznych, które mogą doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Jednym ze skutków pracy przed komputerem jest zespół cieśni nadgarstka.
Zespół cieśni nadgarstka
Wykazuje się on początkowo sporadycznym drętwieniem i bólem palców, następnie dolegliwości się nasilają i nocą nie dają spać, a ból promieniuje nawet do ramienia. Schorzeniu sprzyja powtarzanie tych samych ruchów podczas pisania na klawiaturze i posługiwania się myszką.
Aby uniknąć owego schorzenia wystarczy używać żelowej podkładki pod nadgarstek, a podczas pracy nigdy nie trzymać ręki zawieszonej w powietrzu. Zalecana jest również gimnastyka ręki, co godzinę wystarczy wykonywać kilka ćwiczeń rozluźniających np. potrząsanie dłońmi, naprzemienne zaciskanie pięści oraz prostowanie palców. Istnieje także program przypominający o przerwach w pracy i proponujący ćwiczenia - Workrave.
Bezsenność, senność i zmęczenie
Ciągłe przebywanie przed monitorem może prowadzić do zmiany rytmu około dobowego, czego skutkiem może być bezsenność, zespół przyśpieszonej fazy snu itp. Aby zapobiec temu, należy unikać częstych zmian pory snu, drzemek w środku dnia - zamiast tego wystarczy wyjść na świeże powietrze oraz należy obniżyć stres do minimum.
Senność oraz zmęczenie, które nie mija po odpoczynku nawet, jest następnym skutkiem długotrwałej pracy przy komputerze. Brak przerw, zbyt długie korzystanie z komputera prowadzi do wyczerpania organizmu, przez co pojawia się uczucie ciągłego zmęczenia. By tego uniknąć należy regularnie odpoczywać i nie przemęczać się.
Nadwaga
Największym skutkiem ubocznym zbyt długiej pracy przed komputerem, jest przede wszystkim nadwaga. Spędzanie większości dnia w bezruchu sprawia, że organizm nie jest w stanie wykorzystać dostarczonych mu kalorii i zamienia je w tkankę tłuszczową. Nadwaga powoduje bowiem kłopoty ze stawami, układem krwionośnym i układem oddechowym. Racjonalna dieta i ciągła aktywność fizyczna pomagają zrzucić zbędne kilogramy oraz zapobiec kolejnym podwyższeniom wagi. Należy więc unikać tuczących potraw, słodzonych napojów, podjadania w pracy batonów, pączków itp. oraz jeść zdrowo i regularnie (5 posiłków dziennie, o określonych porach). Tuczącą żywność można zastąpić warzywami, sałatkami lub owocami. Zalecane jest również wypicie co najmniej dwóch litrów wody dziennie.
Podrażnienie oczu
Wpatrując się w monitor, zbyt rzadko mrugamy, co powoduje uczucie suchości oczu, pieczenie i łzawienie. Oczy są niezbędne do życia, dlatego warto zadbać o nie i dopilnować przede wszystkim dobrego oświetlenia. Wystarczy zwykła lampka biurowa, której światło jest skierowane na klawiaturę, bądź na dokumenty z których korzystamy. Istnieją również powłoki antyrefleksyjne (AR), które poprawiają kontrast widzenia oraz przejrzystość soczewek (aż do ok. 99%). Zmniejszają uczucie zmęczenia oraz chronią przed szkodliwym promieniowaniem elektromagnetycznym. Aby uniknąć podrażnienia należy pamiętać o mruganiu (średnio co 3-5 sekund), ponieważ dzięki temu rozprowadzane są łzy po powierzchni oka. Dostrzegać całe otoczenie - dzięki uaktywnieniu widzenia obwodowego, jest możliwe zredukowanie przeciążenia oczu oraz zmęczenie fizyczne i umysłowe. Kiedy oczy wydają się podrażnione wystarczy użyć nawilżających kropli do oczu. Krótkie patrzenie co 2-3 minuty pomaga zapobiec zmęczeniu oczu, zwiększa zdolność koncentracji, dokładność i wydajność w wykonywaniu zadań.
Obrzęki nóg, żylaki
Podczas siedzenia przez długi czas przed komputerem, nogi są unieruchomione, nie pracuje tzw. pompa mięśniowa, która umożliwia tłoczenie krwi z nóg do serca. Może to powodować uczucie ciężkości nóg, obrzęki, a nawet żylaki. Rozwiązaniem na ten problem jest przede wszystkim ustawienie fotela na prawidłowej wysokości (możliwość postawienia całej stopy na podłodze) - ważne jest też, by brzeg fotela nie uciskał ud. Kobiety powinny unikać obcisłej bielizny, spodni oraz pończoch z ciasnymi ściągaczami oraz zakładania "nogi na nogę".
Praca przy komputerze a kręgosłup
Praca przy komputerze jest najbardziej obciążająca dla kręgosłupa. Przeciążenia i brak ruchu osłabiają mięśnie i więzadła podtrzymujące kręgosłup. Powoduje to przykre i uciążliwe bóle pleców. Ten zespół bólów związanych z układem szkieletowym i mięśniowym, a wywołanych biomechanicznym działaniem na plecy, ręce, kark, nadgarstki, specjaliści określają jako Cumulative Trauma Disorders (CTD), czyli dolegliwości powstające w wyniku mikrourazów. Od tradycyjnego zmęczenia różnią się tym, że nie objawiają się szybko, ale dopiero po pewnym czasie. Jednak wtedy są trudne, a niekiedy wręcz niemożliwe do wyleczenia, dlatego najlepsza jest profilaktyka. Żeby uniknąć problemów z kręgosłupem należy robić co jakiś czas przerwy, zmieniać pozycję, a przede wszystkim trzeba zadbać o odpowiednie ustawienie oparcia (podczas siedzenia łopatki powinny dotykać oparcia, tak jak odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Fotel powinien mieć regulowaną wysokość, opcję regulowania nachylenia kąta oparcia, najlepiej gdyby oparcie było wyprofilowane w celu odciążenia kręgosłupa, jeśli nie jest wyprofilowany istnieją ogólnodostępne podkładki pod kręgosłup, na krzesło, w cenie ok. 30-90 zł). Zaleca się również uprawianie sportu w wolnych chwilach np. pływanie, aqua aerobik, fit ball (ćwiczenia z piłką), lub powszechnie uprawiany nordic walking.
Zaparcia
Przez brak ruchu słabną również mięśnie jamy brzusznej, czego skutkiem są zaparcia. Jeśli dieta jest uboga w błonnik, a przez pośpiech odkładamy wizytę w toalecie, mogą nastąpić problemy z wypróżnieniem. Podstawą w zapobieganiu i leczeniu zaparć jest stosowanie diety, zawierającej duże ilości błonnika (nawet 50-60 g dziennie). Zaliczany jest on do substancji balastowych, czyli nie wchłania się z przewodu pokarmowego. Jego korzyści jest bardzo dużo: chłonie wodę, dzięki czemu pęcznieje, wywołuje uczucie sytości, pobudza ukrwienie, i tworzy korzystne podłoże dla rozwoju prawidłowej flory bakteryjnej jelita. Należy spożywać, nawet w ramach przekąski suszone, oraz świeże owoce i warzywa. Warto też korzystać toalety, gdy tylko nadejdzie potrzeba wypróżnienia.
Praca przed komputerem jest niezwykle wymagająca, zarówno jak i fizycznie, tak i psychicznie dlatego należy dbać o prawidłową postawę przy stanowisku pracy oraz dietę, by uniknąć wielu problemów spowodowanych naszą pracą. Pracę przed komputerem powinno się zaplanować z góry, jeśli to możliwe, a także pilnować przerw.
Komentarze