Scratch to wizualny język programowania stworzony z myślą o nauce programowania przez dzieci i młodzież. Powstał w MIT Media Lab w 2007 roku, a jego głównym celem jest uczynienie programowania przystępnym i zabawnym. Scratch umożliwia użytkownikom tworzenie interaktywnych historyjek, animacji, gier i innych projektów, które można łatwo dzielić się z innymi.
Historia i rozwój
2003-2007: Pierwsza wersja Scratcha była rozwijana w latach 2003-2007 przez Lifelong Kindergarten Group w MIT Media Lab.
2007: Oficjalne uruchomienie Scratcha.
2013: Wersja 2.0 wprowadziła Scratch do przeglądarek internetowych, eliminując potrzebę pobierania oprogramowania.
2019: Scratch 3.0 został wydany, oferując jeszcze bardziej zmodernizowany interfejs i większą kompatybilność z urządzeniami mobilnymi oraz różnymi rozszerzeniami.
Kluczowe cechy Scratcha
1. Bloki programistyczne
Scratch używa kolorowych bloków, które użytkownicy przeciągają i upuszczają, aby tworzyć skrypty. Bloki te są podzielone na różne kategorie:
- ruch - kontrola ruchu sprite'ów.
- wygląd - zmiana wyglądu sprite'ów.
- dźwięk - dodawanie i kontrola dźwięków.
- wydarzenia - obsługa zdarzeń, takich jak kliknięcia.
- kontrola - struktury kontrolne, takie jak pętle i warunki.
- czujniki - wejścia sensoryczne, np. pozycja myszy.
- zmienna - tworzenie i używanie zmiennych.
- operatory - operacje matematyczne i logiczne.
2. Sprite'y i tła
Sprite'y są obiektami, które użytkownicy mogą kontrolować za pomocą skryptów. Każdy sprite może mieć różne "kostiumy", czyli różne wyglądy, a także własne skrypty. Tła mogą być zmieniane w trakcie wykonywania programu, dodając dynamiki do projektów.
3. Scena
Scena jest obszarem, gdzie sprite'y działają. Użytkownicy mogą zmieniać tła sceny, aby pasowały do kontekstu ich projektów.
4. Interaktywność
Projekty Scratcha są interaktywne, co oznacza, że użytkownicy mogą reagować na działania użytkowników, takie jak kliknięcia myszy czy naciśnięcia klawiszy.
5. Społeczność online
Użytkownicy mogą udostępniać swoje projekty w społeczności Scratch, komentować i remiksować prace innych. Platforma oferuje także forum, gdzie użytkownicy mogą dzielić się pomysłami i pomagać sobie nawzajem.
6. Zasoby edukacyjne
Scratch oferuje szeroki zakres zasobów edukacyjnych, w tym:
- oficjalne tutoriale i przewodniki, które pomagają nowym użytkownikom rozpocząć pracę i nauczyć się podstaw.
- lekcje i plany zajęć dla nauczycieli, którzy mogą korzystać z ich korzystać, jak też z materiałów dydaktycznych, aby wprowadzać Scratch do swoich klas.
7. Rozszerzenia
Scratch można rozszerzać o dodatkowe funkcje poprzez użycie "rozszerzeń", które pozwalają na integrację z zewnętrznymi urządzeniami i usługami, takimi jak robotyka (LEGO Mindstorms, micro), muzyka (Makey Makey), czy nawet interfejsy sieciowe.
Programowanie w Scratch
Scratch wspiera tworzenie interaktywnych historyjek, animacji, gier i muzyki, co sprawia, że nauka programowania jest angażująca i kreatywna. Dzieci mogą od razu widzieć efekty swoich działań, co motywuje do dalszego eksperymentowania i nauki.
Scratch korzysta z bloku, które można przeciągać i upuszczać, aby tworzyć skrypty. Każdy blok reprezentuje różne polecenie, takie jak ruch, dźwięk, kontrola czy czujniki. Dzięki temu użytkownicy nie muszą pisać kodu tekstowego, co jest szczególnie pomocne dla początkujących.
Programy są tworzone przez łączenie bloków, które pasują do siebie jak puzzle. Każdy blok ma specyficzny kolor i kształt, co ułatwia zrozumienie jego funkcji i roli w programie. Scratch używa "sprytów", które są obiektami w programie. Mogą one reprezentować postacie, tła, rekwizyty itp. Każdy spryt może mieć swoje własne skrypty i kostiumy (wyglądy).
Zastosowania edukacyjne
Scratch jest szeroko stosowany w edukacji na różnych poziomach.
Nauczyciele używają Scratcha do:
- wprowadzenia do programowania - Scratch jest idealnym narzędziem dla osób, które nigdy wcześniej nie programowały;
- rozwijania umiejętności rozwiązywania problemów - programowanie w Scratchu wymaga logicznego myślenia i kreatywnego rozwiązywania problemów;
- nauki matematyki i nauk ścisłych - projekty Scratcha mogą obejmować różne koncepcje matematyczne i naukowe;
- promowania pracy zespołowej - projekty grupowe w Scratchu mogą rozwijać umiejętności współpracy i komunikacji.
Przykład projektu w Scratch
Tworzenie gry, w scratch może wyglądać następująco:
- wybierz tło sceny i postać (spryt) z dostępnej galerii lub stwórz własne.
- dodaj skrypty do spryta, aby określić jego zachowanie. Na przykład, możesz dodać skrypty, które pozwolą sprytowi poruszać się po scenie za pomocą strzałek na klawiaturze.
- użyj bloków do dodania interakcji, np. zmiany koloru spryta, gdy dotknie on określonego obiektu.
Dzięki Scratch, programowanie staje się dostępne i przyjemne, co może zainspirować młode umysły do dalszego eksplorowania technologii i informatyki.
Link do platformy: https://scratch.mit.edu/.
Komentarze